"Hentuga skeiðklukkan"

Hinn vel þekkti þróunarsinni Richard Dawkins sagði eitt sinn sögu í bók sinni The Blind Watchmaker og notaði skeiðklukku til að sýna á myndrænan hátt hvernig steinar eru aldursákvarðaðir:

Nýlega hafa framfarir í eðlisfræði gefið okkur aðferðir til að setja algildan aldur, í milljónum ára, á steinum og á þeim steingervingum sem þeir innihalda. Þessar aðferðir eru háðar þeirri staðreynd að ákveðin geislavirk frumefni hrörna á nákvæmlega þekktan hátt. Það er líkt og að nákvæmar örsmáar skeiðklukkur hafa á hagkvæman hátt verið innbyggðar í steinunum. Sérhver skeiðklukka var sett af stað í því augnabliki sem hún var sett niður. Allt sem steingervingafræðingarnir þurfa að gera, er að grafa upp og lesa tímann af skífunni. (The Blind Watchmaker, Why the evidence of evolution reveals a universe without design: Richard Dawkins, W. W. Norton & Company, 1987, bls. 226).

Þessi dásamlega saga lætur mann trúa því að allt sem sérfræðingar í tímatalsfræði jarðarinnar þurfa að gera, er að einfaldlega taka upp stein, setja hann í töfrabúnað sem aldursákvarðar með geislavirkum efnum og þá bíp, prentast út aldurinn! Þó svo að Dawkins langar að við trúum því að þetta sé svo einfalt, þá sagði Dalrymple að allir aldrar steina séu háðir „einstaklingsbundnum úrskurði“ þess sem er að leita að aldrinum. Reyndar er engin skeiðklukka í steinum með stafræna tölustafi sem segir okkur hversu gamall steinninn er.

Dæmi Dawkins hefði getað verið í lagi ef skeiðklukkan hefði verið grafin aðeins í tvö þrjú ár, en ef hún væri grafin í nokkur þúsund ár (hvað þá milljónir eða milljarðar ára), þá myndi hún ryðga og detta í sundur – alveg eins og aðferðir nútíma vísinda um aldursákvörðun með geislavirkum efnum hafa gert.

Þrátt fyrir æ meiri tækniframfarir og aukna möguleika á nákvæmum mælingum á samsætum frumefna, þá mun hin ranga kenning um uppruna á samsætum frumefna halda áfram að gefa okkur ónákvæma og ranga aldra.

Eins og gildir um allar vísindalegar kenningar – ef forspár kenningarinnar geta ekki verið prófaðar, skoðaðar og metnar á endurtekin hátt, þá er hún ógild. Ef aldursákvörðun þarfnast samráðs við sérfræðing í tímatalsfræði jarðarinnar sem gerir sinn eigin „einstaklingsbundinn úrskurð“ um það hver aldurinn skal vera, þá getur ekki verið neitt raunverulegt traust á þeim aldri og maður gæti átt von á því að slík vinnubrögð aldursákvörðunar mæti efasemdum meðal almennings.

Mörg önnur dæmi, meðal annars aldursákvörðun á þekktu sögulegu hrauni, sýna hversu gölluð samlíking Dawkins með skeiðklukkunni í raun er.

Aldur tunglsins

„Vita“ jarðfræðingar virkilega hver aldur tunglsteina sé? Grein í Scientific American um tunglið lætur mann halda að vísindamenn hafi algerlega leyst leyndóminn um aldur tunglsins:

Þökk sé sýni steina sem Apollo geimfarar söfnuðu, vita jarðfræðingar að árekstrargígar á nærhlið tunglsins mynduðust fyrir um 3,9 milljörðum árum síðan. (Back to the Moon?, Mark Alpert, Scientific American, janúar 2003, bls. 22).

Hvernig „vita“ jarðfræðingar að tunglsteinar séu 3,9 milljarðar ára gamlir? Hversu nákvæmur er 3,9 milljarðar ára aldur ef kenningin um uppruna tunglsins er gjörsamlega röng? Nútíma jarðfræðingar trúa því að tunglið hafi eitt sinn verið bráðinn steinn og að gígarnir hafi allir verið árekstur bráðnaðra steina – sem hvorugt er rétt, eins og útskýrt er í kaflanum um vatnsplánetulíkanið. Steinarnir sem Apollo geimförin komu með til jarðar voru ekki bráðnaðir steinar – en aldursákvörðun steinanna er byggt á rangri kenningu um að þeir hafi verið bráðnaðir!

Til að skilja hversu lítið hinn hefðbundni jarðfræðingur þekkir raunverulega til um aldursákvörðun steina, þá lesum við orð eins jarðfræðings sem skrifaði bók um landrek:

Hér höfum við greinilega gífurlega öfluga tækni til að aldursgreina steina, en við verðum að vera varkár í að bera saman mjög gamla steina þar sem mælióvissan er enn um 3 prósent þannig að, í versta falli, tveir steinar sem ákvarðaðir voru sem 2000 milljón ára gamlir, gæti munað um allt 120 milljónum ára. (Continental Drift: Don og Maureen Tarling, Doubleday & Company Inc., 1971, bls. 28).

Greinin staðhæfir að hin „gífurlega öfluga tækni til að aldursgreina steina“ hefur mælióvissu upp á aðeins „um 3 prósent“, en þó sýna raunverulegar aldursákvarðanir steina hundruði og jafnvel þúsundir prósentu frávik.

Sagt er frá aldri tunglsteina í vísindaritum eins og hann væri mjög nákvæmur, en sannleikanum er lýst af sérfræðingi í aldursgreiningu steina, Dalrymple, í bók sinni The Age of the Earth:

Aldrar sem fengnir eru með geislavirkum efnum fyrir tunglsteina hafa aðallega verið fengnir með vöxt ⁴⁰Ar/³⁹Ar aldursaðferðinni og með aðferð jafnaldurslínu Rb-Sr og Sm-Nd. Andstætt ⁴⁰Ar/³⁹Ar aðferðinni, sýndi hin hefðbundna K-Ar aðferðin sig til að vera gagnslítil fyrir tungltímamæli vegna þess að flestir tunglsteinar hafa orðið fyrir árekstrarhita og hafa glatað eitthvað af Ar. Afleiðingin er sú, að hefðbundnir K-Ar aldrar eru venjulega 1 Ga [milljarðar ár] eða yngri en ⁴⁰Ar/³⁹Ar, Rb-Sr og Sm-Nd aldrar fyrir sömu steina. Á meðan U-Th-Pb aðferðir eru reyndar gagnlegar fyrir rannsakendur á olíumyndandi ferlum og fyrir uppsetningu líkana fyrir þróun tunglsins, þá hafa þær sýnt sig vera ófærar til að skila beinan aldur á tunglsteinum, nema í sjaldgæfum kringumstæðum. (The Age of the Earth: G. Brent Dalrymple, Stanford University Press, 1991, bls. 225-226).

Hvers vegna hafa K-Ar aðferðin, sem er mest notaða aðferðin til aldursákvörðunar með geislavirkum efnum á steinum á jörðinni, og U-Th-Pb aðferðin (sú aðferð sem notuð var á gígnum í Arisónu til að aldursgreina jörðina) sýnt sig vera „gagnslítil“ eða „ófærar til að skila beinan aldur“? Svarið er frekar einfalt og hefur nokkuð sameiginlegt með þeirri ástæðu hvers vegna ekkert salt var fundið á tunglinu – kalín (K), úran (U), þórín (Th) og blý (Pb) eru lífsteinda frumefni sem fundin eru í málmgrýti sem myndast með örverum, aðallega á meðan allsherjar flóðið stóð yfir. Tunglið hefur engin höf líkt og þeim sem á jörðinni eru, né finnst þar líf, þannig að þessar lífsteindir, þar á meðal salt, mynduðust ekki á tunglinu.

Auk þess útskýrir þessi vísbending líka hvers vegna aðferðir aldursákvörðunar með hrörnun frumefna eru allar ógildar. Þar sem mikill meirihluti steinda sem hafa verið aldursákvarðaðir mynduðust í flóði, fyrir aðeins nokkur þúsund árum síðan en ekki úr bráðnuðu milljarða ára gömlum steini, þá eru aldrar úr aldursákvörðun með geislavirkum efnum merkingarlausar. Enn fremur voru næstum allir steinar sem komið var með frá tunglinu ekki glerkenndir og höfðu ekki „orðið fyrir árekstrarhita“, eins og Dalrymple hafði lagt til. Undirkafli 7.13, sem fjallar um vísbendingar um vatnstungl, útskýrir þetta og leiðréttir rangan gamlan aldur tunglsins.

Aldursdagskrá Dalrymples

G. Brent Dalrymple vann fyrir Jarðfræðistofnun Bandaríkjanna (USGS) í 31 ár og hjálpaði til við að leggja grunninn að flekakenningunni og lagði mikið af mörkum til rannsóknar á uppruna og aldur jarðarinnar og tunglsins. Árið 2003 hlaut Dalrymple þjóðarorðu vísindanna (sjá mynd), sem er í Bandaríkjunum æðsti heiður fyrir vísindaleg afrek. Þessi verðlaun eru veitt þeim sem gefa mikilvægt framlag til vísindanna á sviði eðlisfræði, líffræði, stærðfræði, verkfræði, félagsfræði eða atferlisvísinda.

Dalrymple gaf út 77 blaðsíðna bók árið 1982, Radiometric Dating, Geologic Time, And The Age Of The Earth: A Reply To „Scientific“ Creationism, sem innihélt yfirlýsingu um tilgang hans eða dagskrá:

Tilgangur þessa rits er að útskýra grundvallarreglur helstu aðferða aldursákvörðunar með geislavirkum efnum, til að sýna hvernig þær eru notaðar til að ákvarða aldur steina, til að sýna að þær gefa okkur áreiðanleg og mótsagnalaus aldursgögn ef þeim er beitt rétt, og renna stuttlega yfir sannanirnar fyrir aldri jarðarinnar og sólkerfisins. Ég mun einnig sýna að rökin sem notuð eru af stuðningsmönnum „vísindalegra“ sköpunarhyggju til að koma óorði á aldursákvörðun með geislavirkum efnum, séu án vísindalegra staðreynda. (Radiometric Dating, Geologic Time, And The Age Of The Earth: A Reply To „Scientific“ Creationism).

Bók Dalrymples kom sem svar þegar hann var beðinn um að vera með í teymi sem myndi vitna í réttarsal um sannleiksgildi þróunarkenningarinnar og skyldukennslu á henni í opinberum skólum.

Áratugi síðar, eða árið 1991, gaf Dalrymple út útvíkkaða útgáfu af bók sinni. 474 blaðsíðna bókin The Age of the Earth er heimild sem oft er vitnað í hér. Aftan á kápunni finnum við þennan texta:

The Age of the Earth er besti vitnisburðurinn fyrir hin vísindalegu rök að pláneta okkar er ekki þúsundir, né jafnvel milljónir, heldur milljarðar ára gömul. (The Age of the Earth: G. Brent Dalrymple, Stanford University Press, 1991, aftan á kápu).

The Age of the Earth varð síðar að biblíu sérfræðinga í tímatalsfræði jarðarinnar varðandi aldursákvörðun með geislavirkum efnum, enda vitnað meira í hana en í nokkra aðra heimild þegar fræðimenn og stuðningsmenn gamallar jarðar gefa út grein sem reynir að sanna að jörðin sé milljarðar ára gömul. Ef einhverjum langar að skoða þær sannanir sem vísindin hefur safnað til að sanna 4,5 milljarða ára aldur jarðarinnar – þá er þetta bókin.

Inngangurinn í bók Dalrymples gerir dagskrá hans um andstöðu sköpunarhyggju ljósa:

Loksins kom sú náttúruleg tregða, algeng flestra vísindamanna, að eyða einhverjum tíma í að fást við bull; kenningar ‚vísindalegra‘ sköpunarhyggju eru svo fjarstæðukenndar, að það virðist réttast að hunsa þær einfaldlega. (The Age of the Earth: G. Brent Dalrymple, Stanford University Press, 1991, bls. viii).

Það er mikilvægt að við leggjum opinskátt áherslu á þessa dagskrá til að hjálpa lesandanum að skilja hvöt Dalrymples á bak við rannsóknir sínar og viðhorf, eða kvikukreddu gleraugu hans sem hann sér heiminn í gegnum með.

Því miður hefur Dalrymple, auk margra annarra vísindamanna á sérsviði hans, eytt lífi sínu á bak við hulu hinna myrku tíma vísindanna, blindaðir af eigin dagskrá og röngum skilningi á bæði mismuninum og því sem er sameiginlegt á milli trúarbragða og vísinda. Dalrymple heldur áfram:

Það er nú almennt skilið að trúarbrögð og vísindi eru aðskilin svið vitsmunalegrar viðleitni sem bæta hvor annan upp, sérhvert í stakk búið að spyrja og leita svara við nokkuð mismunandi gerða spurninga um mannkynið, náttúruna og alheiminn. (The Age of the Earth: G. Brent Dalrymple, Stanford University Press, 1991, bls. 18).

En eru ekki trúarbrögð og vísindi bæði að leita svara við þessum spurningum:

Þau eru í raun bæði að leita svara við sömu spurningunum, sem rengir staðhæfingu Dalrymples um að trúarbrögð og vísindi séu að leita svara við „nokkuð mismunandi gerða spurninga“. Sérfræðingar í tímatalsfræði jarðarinnar í nútíma vísindum eru oft í minnihluta á móti skoðun almennings um aldur, þannig að þeir reyna að aðgreina sannleika sem fundinn er í trúarbrögðum og í vísindum, líkt og að útgáfa nútíma vísinda sé sú réttari af þeim báðum. Hins vegar er sannleikur – alveg sama hvar hann er að finna – óbreytanlegur og óháður uppruna sínum. Þetta er einmitt meginþáttur sannleikans sem vantar nokkuð oft í vitsmunalegri vinnu nútíma vísinda.

Í allri sanngirni, þá langar Dalrymple og starfsfélagar hans, ásamt flestum rannsakendum, að finna sannleikann, en dagskráin þeirra hefur myrkrað sýn þeirra og takmarkað þá möguleika sem þeir sjá og stundum vita þeir ekki hvernig eða hvar eigi að finna sannleikann. Til eru þó nokkur dæmi, þar sem UM hefur sýnt að sköpunarhyggja í hinum hefðbundnum skilningi er langt frá því að vera „bull“. Enn eru margir óskrifaðir kaflar og til er flóð vísbendinga sem á eftir að skoða, en ljós sannleikans sem vantar í nútíma rannsóknarstofum, vísvitandi eða ekki, er ástæðan fyrir því að hinu augljósa er oft hunsað.

Blekkingin um "algildan aldur"

Það vekur furðu að jarðfræðingar hafa orðið svo upphafnir um aðferðir sínar um aldursákvörðun steina að þeir eru byrjaðir að vísa í aldra sína sem „algildan aldur“. Eftirfarandi yfirlýsing er dæmigerð fyrir kennslubók í jarðfræði:

Um leið og jarðfræðingar hafa ákvarðað aldur með geislavirkum efnum og tengt hann við fyrri rannsóknir sínar á steingervingum og jarðlagafræði, geta þeir bætt algildan aldur við hinn jarðfræðilega tímakvarða. (Understanding Earth – önnur útgáfa: Frank Press, Raymond Siever, W. H. Freeman and Company, 1998, bls. 235).

Jarðfræðingarnir sem byrjuðu að tala um hina svokallaða „algilda“ aðferð aldursákvörðunar, nota ± stærð á eftir aldurinn til þess að tilgreina óvissu, sem gefur lesendum á blekkjandi hátt í skyn um að aldurinn sé ‚algildur‘ og spannar yfir ákveðið tímabil. Þegar steinn er til dæmis áætlaður vera 625 milljón ára gamall, fylgir kannski ±2 á eftir, sem lætur mann halda að hinn ‚raunverulegi‘ aldur sé á milli 623 og 627 milljón ár. Ekkert gæti verið fjær sannleikanum!

Það vekur furðu að sérfræðingar í tímatalsfræði jarðarinnar lýsa því yfir að aldursákvörðun með geislavirkum efnum eigi að vera algild í nútíma vísindum! Takið eftir hversu gallhörð ein háskólakennslubók er í stuðningi sínum á aldursákvörðun með geislavirkum efnum:

Eftir tæplega hundrað ára aldursákvörðun með geislavirkum efnum og áframhaldandi vinnu við jarðlagafræði heimsins, helst þessi tímakvarði óhrakinn í öllum megin dráttum. (Understanding Earth – önnur útgáfa: Frank Press, Raymond Siever, W. H. Freeman and Company, 1998, bls. 236).

Sannleikurinn er sá að nákvæmnin á aldursákvörðun með geislavirkum efnum hefur alltaf verið umdeild í minnihlutahóp vísindamanna, en þó er fjöldi þeirra ört vaxandi ef horft er til síðustu áratuga. Flestar kennslubækur sem ritaðar voru í hinum myrku tímum vísindanna hafa í kjarna sínum stefnufasta dagskrá aldursblekkingar.

Mjög fátt hefur orðið eins rótgróið í hugsunarhætti nútíma vísinda og í menntaheiminum eins og hinn fræðilegi aldur steina. Taktu upp stein úr árfarvegi og spurðu hversu gamall þessi steinn sé að þínu mati. Milljónir ára eða jafnvel eldri, ekki satt? Hvers vegna höldum við þetta – vegna þess að þetta er það sem okkur var sagt í skóla? En hefur einhver nokkurn tímann sýnt eða sannað að steinninn sé milljónir ára gamall eða eldri?

Leiðsögumennirnir við Miklagil, náttúrubæklingar og upplýsingaskilti við gönguleiðir vitna venjulega í aldra eins og þeir væru þekkt samansafn upplýsinga, byggða á staðreyndum. Viðhorfið ‚treystið okkur bara‘ er allsráðandi í gjörvöllum vísindaheiminum, en ef við rýnum í fræðigreinar þar sem rannsakendur bera fram hugmyndir sínar, þá finnum við undirliggjandi skort á sjálfstrausti varðandi aldurinn. Einn rannsakandi fann þetta til dæmis:

Samkvæmt einni kenningu sem sett er fram meðal fræðimanna, rauf Colorado áin gilið að minnsta kosti í 70 milljón ár. Önnur kenning rökstyður að áin sé miklu yngri – að Miklagilið hafi verið rofið á innan við síðustu 5 milljónum árum. (Deep Secret?, James Bishop Jr., Phoenix Magazine, nóvember 2002, bls. 76).

Þó svo að aldur Miklagils hefur í raun aldrei verið ákvarðaður, halda jarðfræðingar áfram að aldursákvarða steinmyndanir í milljónum ára. Ef maður finnur stein við árbakka og biður jarðfræðing um mat hans á aldurinn, myndi maður almennt fá svar að þetta sé mjög gamall steinn. En er hann það?

Á myndinni hér að ofan er steinn úr bökkum Colorado árinnar, rétt undan Hoover Dam stíflunnar, sem sýnir forvitnilegan vöxt í líkingu við kristal. Þessi steinn er hins vegar ekki milljónir ára, og jafnvel ekki heldur þúsundir ára gamall.

Hvernig myndast slíkur steinn? Steinninn myndaðist í sérstöku umhverfi í helli sem heitir Sauna, sem liggur meðfram vesturbakka Colorado ánni. Hellirinn var grafinn út í sandstein á þeim tíma sem verið var að klára byggingarframkvæmdir á Hoover Dam stíflunni á fjórða áratug 20. aldar við prófun burðarþol veggja gilsins. Heitt vatn flæðir í gegnum hellinn sem vanalega er fylltur gufu, en þaðan kom einmitt nafnið (Gufubaðshellir). Heita vatnið í hellinum kom líklega úr jarðfallanúningi úr veggjum gilsins sem eru meðfram sprungulínum á svæðinu. Það eru margir álíka hverir á svæðinu.

Gufubaðslíka umhverfið í hellinum er einstakt og það leyfir fjöldann allan af örverutegundum til að þrífast og það örvar vöxt steinda og myndar þennan samsetta karbónatstein. Stóru rauðu sandsteinsinnlyksurnar eru steinmolar sem eru samsteyptir í gráa mótið sem féll niður af loftinu eða veggjunum í hellinum og á gólfið þar sem steinninn fannst.

Við vitum að steinninn er aðeins nokkurra áratuga gamall, vegna þess að hann hlaut að hafa myndast eftir að hellirinn myndaðist af manninum. Á meðan allsherjar flóðið stóð yfir, var gjörvöll jörðin þakin vatni og mörg svæði urðu fyrir hituðu vatni sem myndaði aðstæður vatnshita og vaþrývarma sem eru ákjósanlegar aðstæður fyrir steindir til að vaxa.

Myndin hér að ofna sýnir tvö dæmi í viðbót fyrir nýlegum steinmyndunum. Nútíma jarðfræðingar líta á hina náttúrulegu kristalla vinstra megin sem ‚gamalt‘ botnfall, en sama steindin fyllir þverskurð vatnsleiðslu hægra megin. Steindirnar í þverskurði pípunnar mynduðust á síðustu öld. Steindin í þessum dæmum, aragónít, er ein gerð af kalsíumkarbónati. Kristallarnir vinstra megin eru svifsteinar sem mynduðust í allsherjar flóðinu. Þeir hafa engan snertiflöt og mynduðust þegar stígandi vatn í vatnsrásum gosbrunna hélt kistöllunum í sviflausn á meðan þeir uxu.

Aragónít kristallar eru fundnir í mjúkum setum víða um heim í dag, þar sem við höfum engar vísbendingar um að slíkir kristallar séu að myndast í dag. Steindin er frekar mjúk, með herðu upp á tæplega 4 á Mohs-kvarðanum (1-10), sem er töluvert mýkra en steinar sem byggðir eru á kvars, sem eru um það bil 7 á hörku-kvarðanum. Takið eftir að kristallarnir eru ekki afrúnnaðir, né eru þeir veðraðir, sem sannar að þeir hafi myndast nýlega, innan við nokkur þúsund ár. Við fundum engar rannsóknir á því hvernig eða hvenær þessar steindir mynduðust í náttúrunni.

Rörið með aragónít-úrfellingunni í myndinn hér að ofan kemur úr Tékklandi. Hún myndaðist þegar steinefnaríkt heitt hveravatn flæddi í gegnum rörið á 80 ára tímabili.

Aragónítið myndaðist vegna þess að rennandi vatnið var nálægt suðumarki. Hér sjáum við að jafnvel undir lágum þrýstingi geta náttúrulegar steindir myndast á áratugum, ekki á milljónum árum. Til eru þúsundir dæma eins og þetta, en við heyrum lítið um þau í jarðfræðikennslu eða í nútíma kennslubókum, vegna þess að þau styðja ekki viðmiðið um gamla jörð.

Kaflinn um vatnsplánetulíkanið sýndi hvernig UM sandsteinn var búinn til á einum degi og að kvars kristallar geta tvöfaldað stærð sína á innan við dag. Hingað til hafa svona stuttir tímar verið fjarlægðir úr hugsunarháttum fylgjenda gamallar jarðar, að þeir íhuga aldrei hversu fljótt steindir geta í raun vaxið. Fyrir mörgum árum var háskólaprófessor spurður hvernig steinar mynduðust og hversu langan tíma það tæki. Óskýra svarið hans kom á óvart þegar hann sagði að steinar mynduðust þegar jörðin kólnaði fyrir milljónum árum síðan. Svar hans við spurningunni um hvernig vísindamenn vissu þetta var einfaldlega að þeir horfðu á þunnar sneiðar af steinum í smásjá og gátu ‚séð‘ það með því að horfa á kristallana. Vandamálið var hins vegar að enginn hafði séð hvernig þessir kristallar mynduðust og prófessorinn gat ekki útskýrt það. Maður verður skilinn eftir til að „trúa“ því að sérfræðingarnir vissu hvað þeir voru að tala um.

Með Universal Model höfum við nýtt viðmið sem við getum notað til að líta á vísbendingar steinmyndana. Með samsvörunarreglunni getum við búið til stein á fáeinum dögum með því að nota aðferðir sem herma eftir náttúrulegum ferlum. Vegna þess að við getum fylgst með þessum ferlum og vegna þess að þau gerast á svo skömmum tíma og skapa steina með nákvæmlega sömu einkenni og náttúrulegir steinar, ætti að vísa hinum fræðilega, ímyndaða og hugsanlega uppruna steinmyndana á milljónum ára algerlega frá!