Hraun-núnings líkanið

Þegar við höfum gert okkur grein fyrir því að kvika djúpt í jörðu sé bara kenning og eftir að hafa gert þá stórfenglegu yfirlýsingu að hún sé ekki til, verðum við að svara spurningunni:

Hvaðan kemur hraunið?

Mig langar að kynna útlínurnar á hraun-núnings líkaninu sem inniheldur þrjá hluti: uppruna jarðhita (núnings-hitalögmálið), uppruna þeirra hreyfinga sem orsaka núning (þyngdarafls-núningslögmálið) og áhrif þessara tveggja lögmála. Til stuðnings þessa líkans, metum við þýðingu jarðskjálfta og hreyfingu jarðarinnar ásamt samhengi og samband þeirra við uppruna hrauns.

Til að skilja uppruna hrauns, þurfum við fyrst að leggja ákveðinn grunn þar sem við getum komið auga á vísbendingarnar en þá kemur nýr skilningur í ljós á ferlum sem hægt er að athuga. Byggt að hluta til á þeirri staðreynd að núningur framkallar hita, er nýja hraun-núnings líkanið grunnurinn að útskýringu á uppruna hrauns, bæði á innskotum og á storkubergi á yfirborðinu. Hraun-núnings líkanið samanstendur af þremur grundvallarreglum:

1. Hraun á uppruna sinn í núningshita (núnings-hitalögmálið) sem stafar af hreyfingu innan í jarðskorpunni.

2. Hreyfing jarðskorpunnar má rekja til áhrifa daglegra sveifla sólar og tungls (þyngdarafls-núningslögmálið).

3. Hið framleidda bráðnaða berg hreyfist eftir leiðum minnsta viðnáms, t.d. sprungum, sem leiðir til frekari bráðnun vegna þrýstingsfalls.

Sagt á einfaldan hátt, heildarhugmyndin inniheldur: uppruna hita í jarðskorpunni, uppruna hreyfinganna sem skapa hitann og sameiginlegar afleiðingar þessa beggja. Jarðvísindasamfélagið er enn að reyna að skilja hversu mikill núningshiti hreyfist um sprungurnar og þarf það að líta á núningshita sem uppsprettu eða uppruna þess hita sem framleiðir heitt hraun. Til að geta skilið hraun, þurfum við fyrst að skilja jarðskjálfta og uppruna þeirra hreyfinga sem valda jarðskjálftum, þar með talið hvernig stjarnfræðilegar lotur hafa áhrif á þessar hreyfingar. Með þessum skilningi munum við sjá að það er ákveðið samband á milli jarðskjálfta og hrauns.