Hvernig sandöldur myndast

Höfundur Universal Model, Dean W. Sessions, útskýrir í þessu myndbandi hvernig sandurinn í Pink Coral Sand Dunes í suðurhluta Utah myndaðist. Þetta myndband hjálpar hjálpar okkur að skilja uppruna þessa hreinu kvars kristalla og hversu langan tíma það tók til að verða að þessum sandkornum.

Nánar er hægt að lesa um þetta efni í Bindi I á bls. 528 í undirkaflanum "The Sand Mark" en einnig er fjallað um "The Sand Mystery" á bls. 148.

Einsleitur sandur

Í bloggfærslunni Leyndardómurinn um sandinn kom ég fram með þessa grundvallar spurningu:

Hvaðan kemur sandurinn raunverulega?

Sú gamla hugsun að allur sandur séu litlir steinar sem hafa veðrast úr stærri steinum er röng og stenst ekki. Færslan um Hvítar sandöldur er eitt dæmi um þær fjölmörgu vísbendingar sem sýna fram á að ofuráhersla er lögð á veðrun og rof. Annað dæmi er einsleitni og annað væri kornastærð.

Lítum á nokkur sýni á mismunandi sandi frá mismunandi stöðum:

Þessi sýni á myndinni eru stækkuð 40 sinnum. Fyrstu tvær myndirnar sýna raunverulegt rof en þær sýna sand í árfarvegi úr Young Creek og Colorado ánum í Arisóna. Þessi sandur er sagður vera misleitin, enda sjást mismunandi gerð veðraða sandkorna í mismunandi litum.

Hin sýnin eru hins vegar ekki misleit, heldur einsleit! Það gæti komið á óvart að meirihluti alls sands á jörðinni lítur svona út, einsleitur. Þetta leiðir til næstu grundvallar spurninga:

Ef allur sandur er tilkominn vegna veðrunar, hvers vegna er þá flestur sandur einsleitur og inniheldur ekki blöndu af þeim mismunandi steindum þeirra fjalla sem þau eiga að hafa veðrast úr?

Hvers vegna hafa jarðfræðingar ekki tekið eftir því að mest allur sandur jarðarinnar er einsleitur?

Þessar spurningar fara hönd í hönd og það er mikilvægt að taka einsleitnina með inn í reikninginn, ef við viljum skilja uppruna sands.

Raunveruleg saga jarðfræðinnar

Í kaflanum um kviku-falskenninguna er greint frá því að jarðskorpan getur ekki hafa myndast úr bráðinni kviku og að það sé enginn sönnun fyrir því til að heit kvika sé til staðar í miðju jörðu.

James Hutton, sem stundum er kallaður faðir jarðfræðinnar, kom með þá hugmynd að jörðin mótaðist í gegnum langvarandi og stöðugt ferli sem síendurtekur sig vegna drifkrafts varma innan í jörðinni. Hugmyndir hans höfðu sterk áhrif á nútíma jarðfræði. Grundvallaratriði einsleitninnar og endalaus hringrás bráðins bergs sem endurskapast í gegnum storkun, veðrun, rof og aftur bráðnun, sendi jarðfræðina rakleiðis inn í framtíðina, en á röngum vegi.

Bindi I, kafli 6, fjallar um hina röngu hringrás bergs sem ég hef skrifað um áður. Segir nútíma jarðfræði réttilega frá uppruna bergs? Býr hún yfir þekkingu yfir uppruna tunglsins?

Á heimasíðu gemsociety.org skrifar greinarhöfundur:

„Myndun steinda er nú nokkuð vel skilin.“

Og nokkrum setningum síðar:

„Ekki að myndun steinda sé einföld og afdráttarlaus. Steindir eyðileggjast stöðugt og myndast á ný samkvæmt myndinni um hringrás bergs…“

Jarðfræðingar segjast skilja myndun steinda en bæta því við að málið sé flókið, enda hafa þeir ekkert í höndunum til að styðja mál sitt.

Setberg á Mars er mjög gott dæmi um það hvernig uppruni bergs er misskildur, samkvæmt hinni röngu hringrás bergs. Þrátt fyrir að vísbendingarnar um að það hafi verið höf á Mars séu greinileg, þá vantar þar vatnstengd set eins og kalkstein, leir og sölt eins og þau finnast á jörðu. Yfir þessu eru vísindamenn ráðþrota, meir en nokkru sinni fyrr, vegna þess að kalksteinn, leir og sölt á jörðinni mynduðust ekki á þann hátt sem þeir hafa haldið fram. Mars hefur ekki þessi umræddu set eins og jörðin, vegna þess að ekki ríkir sama umhverfi á Mars og á jörðinni. Mars hefur aldrei haft sama umhverfi og jörðin. Flest kalksteinar og sölt eiga sér lífrænan uppruna sem útskýrður er í UM (kafla 8), það sama gildir um leir og flest önnur set.

Fylgni á milli jarðskjálfta og tunglstöðu

Veðurstofa Íslands birtir nánast í klukkutíma takti nýjar jarðskjálftamælingar einhvers staðar frá landinu. Þessi gögn hef ég verið að safna undanfarna daga og sett í súlurit. Hver súla er summa jarðskjálftastyrks hvers klukkutíma. Styrkinn reiknaði ég þannig:

Nauðsynlegt er að nota veldisfall við notkun Richters kvarðans til þess að fá betri mynd af þeirri orku sem losnar í jarðskjálfta.

Inn á súluritið merkti ég síðan bæði hádegi og hæstu stöðu tungls á himni. Þetta er niðurstaðan:

Þetta er nú bara síðustu örfáir dagar en ég er enn að safna gögnum og súluritið stækkar stöðugt. Bilið á milli rauðu og gulu strikana minnkar stöðugt en þar sem þau munu mætast verður nýtt tungl. Það þýðir að flóðkraftar verða stærri en ella og ég er spenntur að sjá hvort styrkur jarðskjálfta hækki eða hvað gerist.

Það er greinilega verkefni að skoða fleiri gögn en niðurstöður úr þessum 3-4 dögum segja okkur nú þegar að það virðist vera dagleg sveifla á jarðskjálftum og að þeir fylgi tunglinu.

Flóðkraftar á jörðina orsaka flóð og fjöru, ekki bara í sjónum heldur einnig á meginlöndunum en þau lyftast og sökkva daglega um það bil 20 cm. Þessi lóðrétta hreyfing veldur miklum núningi í jarðskorpunni á þeim stöðum þar sem eru flekaskil og misgengi og hrindir af stað jarðskjálfta og myndar mikinn hita. Þessi varmi skilar sér á yfirborðið í formi hvera, bæði á há- og lághitasvæðum, sem og í formi eldgosa.

Uppruni eldinga

Við vitum að eldingar koma ekki úr skýjum, enda geta þær myndast án skýja. Þess vegna ættum við að horfa til eina staðarins sem getur myndað slíka rafhleðslu—til jarðskorpunnar. Meirihluti meginlandsskorpunnar er samansett úr bergi með kvarsi og nýjar rannsóknir sýna að sú orka sem myndast við hreyfingu jarðskorpunnar vegna stöðugra þyngdar-togkrafta  á jarðskorpunni veldur núningi í kvarsinu sem þannig myndar rafhleðslu. Byggt á sömu hugmynd hefur kvars verið notað í rafhleðslu í mörgu nútíma armbandsúrum og hátölurum. Rafþrýstisviðið og jarðsviðslíkön sem fjallað er um í UM, afhjúpa leyndardóminn um eldingar með því að sýna hvernig eldingar myndast og hvers vegna þær tengjast venjulega, en þó ekki alltaf, skýjum og raka. Lærið meira um myndum eldinga í kafla 9, Veðurlíkanið.

Útvarpsviðtal við Dean Sessions

Fyrir þá sem hafa áhuga á, birti ég hér tæp klukkutíma langt útvarpsviðtal við höfund ritverksins Universal Model - A new Millenial Science, Dean Sessions. Talar hann úr síma sem er ástæðan fyrir lakari hljóðgæðum en það er vel hægt að skilja. Njótið og lærið!

Spurningar og svör um UM

Hér koma nokkrar algengar spurningar um UM með svörum.

1: Hvað er Universal Model?

Universal Model (UM) eru fræði um sannleik sem hefur verið sýndur fram á og um náttúrulögmál sem lýsa og útskýra náttúruna.

2: Hver eru vísindi árþúsundsins?

Vísindi árþúsundsins eru ný viðvarandi vísindi sem byggð eru á náttúrulögmálum og athugunum frá Universal Model.

3: Hver er tilgangur UM?

Að endurreisa sannleik og reglu í vísindum með því að bera kennsl á ný náttúrulögmál sem hjálpa til við að lýsa og útskýra náttúruna þannig að hún skilst miklu skýrar.

4: Hver þróaði UM?

Universal Model er samstarfsrannsóknarverkefni, þróað af einkaaðilum og skrifað af höfundi sem er óháður öllum mennta- og ríkisstofnunum.

5: Fyrir hvern var UM skrifað?

Universal Model var skrifað fyrir alla. Þó svo að hún sé skrifuð fyrir æðri framhaldsskólastig, þá er innihald hennar nógu einfalt til að nota í kennslu í  grunnskóla.

6: Hvaða svið vísinda dekkar UM?

Öll megin náttúruvísindi eru í Universal Model, sem gerir hana svo sannarlega alhliða.

7: Hversu lengi var UM verkefnið í þróun?

Vinnan í Universal Model hófst snemma á 10. áratugnum, þó að það hafi verið nokkur undirbúningur í fleiri ár sem leiddi til fyrstu uppgötvunar.

8: Hvar átti UM sér stað?

UM átti sér aðallega stað í vesturhluta Bandaríkjanna, einkum í Arisóna fylki. Höfundurinn ferðaðist þó til ýmissa landa og vann með rannsóknarfólki víða um heim.

9: Hver vegna er Universal Model ekki skrifað og gefið út af einhverjum innan vísindaheimsins?

Í dag eru flestar nýjar vísindakenningar og rit sem lögð eru fram í vísindastofnunum settar í ítarlegt ritskoðunarferli þar sem starfsþjálfaðir jafningjar ákveða hvort efnið sé verðugt og innan takmarkaða sjónarmiða viðkomandi sviðs. Á undanförnum árum hafa margar stórar breytingar á vísindum í formi nýrra uppgötvana ekki komið frá vísindaheiminum, heldur frá einstaklingum sem notuðu utanaðkomandi sjónarmið. Nýjar kenningar og rit innan vísindastofnana eru yfirleitt flóknar, byggðar á gömlum kenningum og skrifaðar til hinna fræðilegu samstarfshópa sem halda áfram að trúa á gamlar kenningar. Universal Model snýst ekki um flóknar kenningar, heldur um einföld líkön sem sýna ný náttúrulögmál, en það er hægt að skoða þau í náttúrunni. Þessi vísindaaðferð er endurkoma í hinar upprunalegu vísindaaðferðir eins og rannsókn og fræðsla var stunduð fyrir öldum síðan.

10: Hversu mikil áhrif mun UM hafa á vísindaheiminn og á almenning?

Vísindalegur sannleikur sem ekki kemur frá virðulegum uppruna, tekur alltaf tíma þar til margir af þeim í vísindaheiminum samþykki hann. Sagan hefur sýnt okkur að stundum geta vísindin ekki samþykkt sannleikann í mörg ár þar til eldri vísindamenn falla frá. Yngri rannsakendur hafa alltaf verið opnari fyrir nýjar hugmyndir og sönnunargögn. Með almenningi horfir hins vegar allt öðruvísi við. Á meðan heilbrigðri skynsemi hefur verið „kastað út“ úr huga margra rótgróinna vísindamanna í dag, hafa flestir aðrir vísindamenn og almenningur viðurkennt villur þegar þeir sjá hana og samþykkja þeir ekki kenningar sem ekki hafa verið sannaðar með athugunum. Með þetta í huga ætti UM um síðir að hafa mjög mikil áhrif á samfélagið og vísindaheiminn og valdið byltingu í vísindum. Þetta er eitthvað sem enginn á lífi í dag hefur upplifað og það er erfitt fyrir okkur að skilja fyrr en það gerist.

11: Er fólk raunverulega að fara að trúa á UM?

Sönn vísindi snúast ekki um skoðanir. Þau snúast um áþreifanlegar staðreyndir sem eingöngu koma í gegnum mældar athuganir. Í gegnum árin áður en UM var gefið út opinberlega, hafa hundruðir einstaklingar heyrt þennan boðskap. Næstum því allir sem hafa heyrt um UM höfðu áhuga og vildu heyra meira. Mikill meirihluti þeirra sem tóku tíma í að lesa Universal Model trúðu ekki aðeins á UM, heldur komust þeir að því að það sem þeir voru að lesa var rétt, með hliðsjón af eigin þekkingu sem fæst með því að fylgjast með náttúrunni sem þeir höfðu aldrei áður séð eða með því að framkvæma eða fylgjast með tilraunum sem nú útskýrði ný náttúrulögmál sem þeir gátu skilið.

12: Hvað er ætlast til af mér, nú þegar ég veit um UM?

Fyrst og fremst – segðu fjölskyldu þinni og vinum frá því! Biddu þau að fara á þessa vefsíðu og kynnast UM. Settu nafn þitt á UM yfirlýsinguna og sendu inn álit, vertu síðan með í UM byltingunni. Það er fjöldinn allur af hæfni sem þú gætir búið yfir og við bjóðum þér að segja frá þeim þegar þú gengur í UM byltinguna. Við þörfnumst þín í að dreifa boðskapnum um Vísindi árþúsundsins.

13: Hver vegna skiptir UM mig máli?

Þetta er góð spurning og allir gæfu líklega mismunandi svar. En við finnum sameiginlegt þema meðal þeirra sem hafa skrifað okkur – UM hefur breytt sýn þeirra á lífið og á öllu í alheiminum. Þeir segjast þekkja nú svörin á spurningum sem þeir hafa lengi velt fyrir sér. UM hefur ekki tekist á við það svið tæknilegra breytinga sem koma munu í kjölfar nýrra vísindalegra uppgötvana. Þessar munu koma í ljós í Bindi III, Alheimskerfið, þar sem nýjar uppgötvanir á sviði eðlisfræði, efnafræði og stjörnufræði munu afhjúpa nýjar staðreyndir og athuganir. Hvern langar að læra ranga hluti í skólanum? UM gefur þau sönnunargögn sem ögrar ranga kennslu í dag víða um heim. Ef þú ert foreldri eða átt barnabarn, hvers vegna myndir þú vilja að barnið þitt hljóti ranga kennslu? Og að lokum útskýrir UM og gefur beina sönnun fyrir því að það er ekki á dagskrá hjá vísindunum að kenna sannleika. Að vita af þessu hjálpar sérhverjum sannleiksleitanda að láta ekki afvegaleiðast af mörgum vísindalegum blekkingum sem finnast í fjölmiðlum og meðal skólafólks.

14: Hvers vegna þörfnumst við ný vísindi?

Í inngangskaflanum í UM lærum við að myrkur tími vísindanna hefur verið við lýði í meira en heila öld þar sem vísindasamfélagið hefur ekki fundið nein merkileg náttúrulögmál. Í gegnum alla UM sýnum við uppgötvanir sem sýna tilvist hins myrka tíma vísindanna og við fjöllum um þörfina fyrir ekki bara ný vísindi, heldur fyrir byltingu í vísindum.

15: Er UM verk sköpunarsinnaðra?

Í mörg ár hafa sköpunarsinnar og þróunarsinnar tekið þátt í endalausum bardaga, hvorugir með fullnægjandi prófanlegar og endurtekningarhæfar vísindalegar sannanir fyrir skoðunum sínum. Þó svo að enginn vel þekktur sköpunarsinni stofnaði Universal Model, hafa margir af þeim ný uppgötvuðum sannleika í UM gefið áþreifanlegar vísindalegar sannanir sem styðja margar trúskoðanir sköpunarsinnaðra og einnig margra annarra trúfélaga. Universal Model inniheldur ekki áþreifanlegar sannanir á myndum jarðar eða sköpun, en það kemur fram með algerlega nýja merkingu orðsins „sköpun“. UM er miklu byltingarkenndari í umfangi sínu vegna mikils magns vísindalegra sannana sem kynnt er í fyrsta skipti um þætti „sköpunarsögunnar“.

Ert þú með spurningu? Skrifaðu hana hér undir Athugasemdir.

Hvítar sandöldur

Til er áhugaverður staður í Nýja Mexíkó í Bandaríkjunum, þar sem mikið magn af gifsi hefur safnast eða myndast á einum stað, sjá mynd.

Þessi gifssandur er óvenju hreinn, í raun of hreinn. Það er að segja of hreinn til að vera veðraður og rofinn af fjöllum. Hvernig getur það verið að bara gifs veðraðist og barst þangað frá nærliggjandi fjöllum en engin önnur efni? Starfsfólk í White Sands gátu ekki gefið svar við þessa grundvallar spurningu. Í gestamiðstöðinni er hægt að lesa sig til um veðrun en hvergi hægt að fá svar við því hvar öll hin efnin eru sem veðruðust.

Þó svo að veðrun og rof sé raunveruleiki, þá er lögð ofuráhersla á það í jarðfræði í dag. Flest allur sandur í heiminum og nú hvíti sandurinn í þessu tilfelli er ekki tilkominn vegna veðrunar.

Sá sem heimsækir White Sands mun taka eftir því að það eru engar ár í nágrenninu. Hvernig á gifssandurinn þá að hafa borist þangað ef engar ár eru til staðar? Kannski var á þarna fyrir milljónum ára síðan? Eða hann hefur ef til vill borist með vindi en hann feykti honum ekki lengra og bara þangað og í slíku magni og bara gifs? Er það vísindalegt að halda því fram?

Eins og sjá má á innfeldri nærmyndinni, þá er gifssandurinn kristallar af sömu stærð, ekki brot úr öðru bergi. Ef gifsið á hafa kristallast úr lækjum og borist með vindi, þá ætti maður að finna set með mismunandi kornastærðum á mismunandi svæðum en ekkert slíkt er neins staðar að finna.

Friðlandið White Sands er einstakur jarðfræðilegur leyndardómur í vísindum í dag. Hvergi annars staðar í heiminum finnst slíkt fyrirbæri. Nútíma jarðfræði gefur engar skýrar útskýringar um það, hvaðan hvíti sandurinn kom.

Leyndardómurinn um sandinn

Mikið er til af sandi í heiminum í dag. Hver hefur ekki farið á baðströnd og upplifað sand, sand, sand og aftur sand? Tug kílómetra langar strandir sem teygja sig síðan enn lengra. Hvað getur verið svo leyndardómsfullt við sand? Það er algeng fullyrðing meðal jarðfræðinga að sandkorn eru bara litlir steinar sem hafa veðrast frá stærri steinum. Þetta hefur verið kennt áratugum saman. En nú með því að spyrja grundvallar spurninga um sand, er líklegt að gamlir hugsunarhættir muni breytast.

Í tímaritinu Journal of Geology skilgreinir greinarhöfundur John Mangimeli sand þannig:

"...sandur er í eðli sínu skilgreindur sem hvaðeina ögn sem er nógu létt til þess að berast með vindi en of þung til að geta verið sviflausn í lofti. Mjög fínar agnir sem geta verið sviflausn í lofti eru þess vegna flokkaðar sem sylti eða ryk, á meðan að þyngri agnir sem hreyfast ekki undan vindi flokkast sem grjót og möl.

Þó að sandur geti verið samsettur af ýmsum efnum, myndar kvars lang mestan hluta kornanna í sandi jarðarinnar."

Grundvallar spurningin er:

Hvaðan kemur sandurinn raunverulega?

Eftirfarandi mynd, sem er ekki raunveruleg heldur unnin, á að vekja okkur til umhugsunar um uppruna kvars sands. Sé það rétt að veðrun og rof hafi verið valdurinn af sandi jarðar, hvar eru þá kvarsfjöllin sem kvarsagnirnar veðruðust úr? Kristaltær fjöll eru ekki til, þannig að það hlýtur að vera til önnur skýring á uppruna kvars sandkorna. Hver ætli hún sé?

Úr hvernig umhverfi myndast salt?

Enn skrifa ég um salt en salt er í raun óútskýrt í nútíma vísindum. Sjávarseltan er sögð hafa komið úr fjöllum sem ár hafa borið með sér til sjávar en þegar horft er á hlutfall salts miðað við allt berg, þá virðist það afar ólíklegt. Ef berg á hafa myndast úr kviku, þá hlýtur klór að vera meðal frumefna í storkubergi til að mynda saltið með natrín, en það finnst ekkert klór þar.

Þegar við finnum kristallað salt í náttúrunni, þá gefa vísindin þá einu útskýringu að um uppgufun sjávar sé að ræða, þó svo að samsetning saltblöndunnar, stærð kristallanna og ofurstærð salthvelfinganna er sterkur vitnisburður um það að uppgufun sjávar sé útilokað.

Til eru svæði á jörðinni þar sem saltmyndun á sér stað í gegnum uppgufun sjávar. Það umhverfi sem til þarf í slíkt ferli, er grunnur sjór (mesta lagi 2 m djúpur) enda þarf 90% vatnsins að gufa upp til þess að kristöllun geti átt sér stað. Slíkt salt verður aldrei meira en eins metra þykkt lag.

Ef saltið í stóru saltnámum jarðarinnar myndaðist ekki í gegnum uppgufun, hvaðan kom það þá? Hinn stórfenglegi sannleikur er sá, að salt myndaðist í einhverju öðru ferli en uppgufun. Jarðfræðin í dag talar um salthvelfingar sem uppsöfnun salts vegna uppgufunar, en hefur í raun enga skýringu á uppruna sjálf saltsins!

Mig langar undir lok þessarar færslu að benda á eitt atriði í eðlisfræðinni sem vísindamenn hafa gersamlega horft fram hjá hvað varðar kristöllun, í þessu tilfelli kristöllun salts. Kristallað salt getur myndast úr sjó án þess að uppgufun eigi sér stað! Að skilja það ferli er skref í rétta átt til að skilja hvernig berg almennt myndast! Þessi staðreynd er meðal annars ástæðan fyrir því að jarðfræðin í heild sinni er tilbúin í vísindabyltingu.

Hið umtalaða eðlisfræðilega atriði mun ég fjalla bráðum um, fylgist með!