Bindi II og Aldurslķkaniš

Vol-2-Book-front2

Nś styttist ķ śtgįfu į Universal Model, Bindis II. Eins og sjį mį, prżšir sjįlfur Seljalandsfoss sem forsķšumynd utan į kįpunni. Į mešan Bindi I heitir Jaršarkerfiš, žį nefnist žetta nżja bindi Lķfkerfiš. Žar halda kaflanśmerin įfram frį fyrsta bindinu og hefst žį nżja bókin į kafla 10. Hér aš nešan er kynning į žessum 10. kafla sem nefnist Aldurslķkaniš.

Bindi II, sem hefur veriš ašgengilegt į rafręnu formi ķ žó nokkra mįnuši, hefur eftirfarandi kaflaheiti: Aldurslķkaniš, Steingervingalķkaniš, Žróunarfalskenningin, Lķflķkaniš, Lķkaniš um heimssöguna, Clovis-lķkaniš og Mannslķkaniš.

Aldurslķkaniš

Milljónir įra. Milljaršar įra. Hversu gömul er jöršin raunverulega? Viš höfum kynnst mörgum kenningum ķ lķfinu okkar varšandi aldur jaršarinnar og aldur hluta sem lifšu į jöršinni. Flestir hneigjast til aš hunsa smįatrišin žeirra ašferša sem notašar eru til aš greina žennan aldur.  Of oft višurkennum viš eša höfnum aldurskenningum įn žess aš skilja eša žekkja žęr, vegna žess aš nśtķma vķsindi hafa gert smįatrišin of flókin. Žaš sem viš höfum gert ķ aldurslķkaninu, er aš taka smįatriši žśsundir blašsķšna um ašferšir aldurssetninga og dęmi śr žeim, og skipulagt žęr į žann hįtt sem leyfir kynningu į žeim į einfaldan hįtt. Sķšan tókum viš samantekt į aldurshugmyndum og settum žęr ķ samhengi viš hiš nżja Alhliša lķkan (UM).

Ķ žessum kafla munum viš fjalla um smįatriši hverrar ašferšar aldurssetninga og rannsaka vķsindalegar sannanir til aš meta hvaša ašferš aldurssetninga virkar og hvaša ašferš ber engan įrangur. Kaflar śr fyrsta bindi UM hafa undirbśiš jaršveginn žannig aš rétt mat į ašferš aldurssetninga geti įtt sér staš. Vegna žess aš nśverandi aldursfalskenningar hafa veriš uppi ķ svo langan tķma og vegna žess aš žęr eru svo djśpt greyptar ķ hugum manna, mun žaš lķklega taka fleiri įr fyrir hinar einföldu stašreyndir žessa kafla til aš nį festu og endurnżja gömlu hugmyndirnar. Ķ dag hafa langflestir vķsindamenn og rannsakendur ekki sjįlfir framkvęmt aldursgreiningu meš greiningu geislavirkra efna og žekkja lķklega ekki smįatrišin ķ žessum kafla. Žeir hafa einungis samžykkt kenningar sem eru dreifšar ķ nśtķma vķsindum eins og žęr vęru réttar. Į hinn bóginn eru langflestir mešal almennings ekki sannfęršir um aš aldrarnir séu réttir. Ef mašur hugsar um žaš, eru allar greinar vķsindanna og sérhver hliš nįttśrunnar hįšar aldursgreiningu eša eru tengdar henni. Višmišunargleraugu aldursgreiningu sem mašur lķtur ķ gegnum, įkvaršar hvernig litiš er į alheiminn og hefur aš lokum įhrif į žaš hvernig lķtum į sjįlf okkur. Meš žaš ķ huga veršur žaš mikilvęgt aš uppgötva og stašfesta hinn rétta aldur allra hluta.

Ein leiš til aš greina réttan aldur frį röngum, er aš leita aš samręmi. Sannleikur, eša réttur aldur, mun vera sį sami ķ gęr, ķ dag og į morgun. Žegar viš leišréttum gamlar og ósannanlegar ašferšir aldurssetninga og skiptum žeim śt fyrir nżrri og sżnilegri tękni, žį mun aldursgreiningin verša stöšugt nįkvęmari og viš munum geta śtskżrt žaš sem hingaš til var óśtskżranlegt. En į mešan munu rangir aldrar sem byggšir eru į slęmum ašferšum aldurssetninga halda įfram aš breytast og munu alltaf stangast į viš sannanlegar ašferšir.

Žessum kafla er skipt upp ķ tvo hluta – fyrri hlutinn meš undirkaflana 1-6 fjallar um sögu aldursgreininga og setur fram ķ grófum drįttum rangar ašferšir aldurssetninga sem höfšu įhrif į öll nśtķma vķsindi og lagši sitt af mörkum til hinna myrku tķma vķsindanna sem fjallaš var um ķ kafla 2.2. Sķšari hlutinn, undirkaflar 7-12, fjallar um ósviknar ašferšir aldurssetninga sem śtvega nżjar og sannanlegar vķsindalegar ašferšir til aš aldursgreina bęši lķfręn og ólķfręn efni. Ósviknu ašferšir aldurssetninga sżna hversu mikilvęgt žaš er fyrir sönn vķsindi aš byggja į réttri tękni aldursgreininga sem eru sannanlegar, samkvęmar sjįlfri sér og įreišanlegar.

Sumt umręšuefni skarast óhjįkvęmilega meš lķkaniš um heimssöguna vegna žeirra óašskiljanlegu tengsla aldurs og sögu. Aldurslķkaniš og lķkaniš um heimssöguna fęra sameiginlega fram meš empķrķskum sönnunum frį fjölda greinum vķsindanna, gersamlega ólķkt tķmatal en žaš sem nśtķma vķsindi hafa veriš aš kenna ķ gegnum alla myrku tķma vķsindanna.

Haltu įfram aš hafa opinn hug į mešan žś lest žennan kafla eins og viš lögšum įherslu į ķ fyrsta kafla ķ UM – hlutlęgni er sérstaklega mikilvęg žegar stašiš er andspęnis ögrandi hugmynda. Ef žś hefur nś žegar lesiš fyrri kafla, ęttir žś aš vęnta žess aš sjį nżjar vķsindalegar stašreyndir um aldur sem įšur voru óžekktar. Nišurstašan er fyrirsjįanleg – aldursgreining nśtķma vķsinda er meingölluš og rangar tķmasetningar hennar verša aš vera leišrétt meš sannanlegum tķmasetningum įšur en viš getum nokkurn tķmann vonast eftir aš skilja hvenęr nįttśruvišburšir raunverulega geršust.


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband