Vatn, vatn út um allt

Vatn, vatn út um allt (Water, Water Everywhere) er titill greinar í febrúar 1999 útgáfu af Sky & Telescope tímaritinu. Það er saga um geimfara sem finna vatn, eins og það er sagt – út um allt. Það er í raun erfitt fyrir stjörnufræðinga að horfa út um allt, án þess að finna vatn. Sem er undravert í ljósi þess að við ættum ekki að finna svona mikið af því samkvæmt miklahvells-falskenningunni sem talar um yfirgnæfandi vetni í alheiminum. Vetni en ekki vatn er sagt vera algengasta efnið. En raunveruleikinn blasir við okkur:

Hinn aðlaðandi blái litur jarðarinnar sem vatnið myndar úr meirihluta yfirborðs hennar hefur alltaf verið greinilegt einkenni plánetunnar okkar. En þegar stjörnufræðingar horfa nánar á restin af sólkerfinu okkar og lengra, komast þeir að þeirri niðurstöðu að Jörðin er ekki eins einstæð eins og haldið hefur verið. Vatn, eitt af algengustu sameindum alheimsins, birtist næstum alls staðar þar sem við leituðum: á tunglinu, Mars, Júpíter, Satúrnusi, Úranusi og Plútó, á mörgum tunglum þessara reikistjarna, í halastjörnum og loftsteinum, í sólinni og ef til vill á Merkúríusi, alls staðar í geimnum og mjög líklega á reikistjörnum í kringum aðrar stjörnur. (Surfing the Solar System, It‘s wetter than you think, Michael Milstein, Air & Space, des. 1997/jan. 1998, bls. 56).

Það virðist eins og að menn séu að finna vatn alls staðar. Þessi grein var skrifuð 1997 en síðan þá hafa stjarneðlisfræðingar verið að finna meira og meira af vatni með hverju gervitungli sem sent er upp í geim. Meira vatn, ekki vetni. Í annarri grein í Sky & Telescope fimm árum síðar lesum við nánast sömu orðin:

Vatn, vatn út um allt                                                                                       Til þessa hefur SWAS rannsakað halastjörnur, lofthjúp Mars, Júpíter og Satúrnusar auk um 120 sameindaský, útvalið aðallega vegna áhugaverðs eðli rafsegulbylgna sinna. Alveg eins og ISO hefur SWAS fundið „vatn, vatn út um allt“, segir Melnick, rannsóknarstjóri verkefnisins. (Searching for the Molecules of Life in Space, Steve Nadis, Sky & Telescope, janúar 2002, bls. 32).

Í ljósi hins mikla magns af vatni í geimnum og að það hafi verið fundið á svo mörgum stöðum, þá myndi venjulegt fólk halda að vatn myndi verða að aðal umræðuefni í stjarnefnafræði og í rannsóknum um myndun stjarna og reikistjarna. Því miður er það ekki tilfellið.